– Dobri vječór! Vjelež to kôštá gôdzëna ridovanjá? – jak vjedno já začõn gádkã ôt kašëbskjéwo. Doch já jem na Kašëbach. Mlodá mjetka kônjarnjé ë maneža vëzdřaa pëřnã ûřaslá na svôjéwo chlopa.

– Nie zrozumiałam ani słowa – vëřekla, baržé do njewo jak do mje.

---

Njima cvëkú sã sromac jic v króm ë zrobjic spravûnkji pô kašëbskú. Ôsoblëvje ve vsi, v chtërni ješ před párãdzesõt latami njicht navet njegádál pô pôlaskú.

---

– Tej njicht tú njegádá pô kašëbskû? – já spitál zadzëvôváni, bô pô stójnji chádalo fûl robôtnjikóv. Bjalka pôkrõcaa glovõ. Áchnõn jem cëchô ë jú mjál mjec přešlé na pôlščëznã, kjej v bjalčënëch ôčach zalisnãã “eureka!”, křiknãã “pan Antek!” ë bjegaa za stójnjõ křikajõcë. Pô chvjili halala chlopa, tak přez pjincdzesõt rokóv stáréwo. Chlop vëzdřál na zadzëvôvánéwo ješ vjicé jak já. Tak më všëtkô troje stãnëni v gromadze ë so pôvjádalë:

– Vjelež to přinjdze za jednã gôdzënã?

– On się pyta ile kosztuje godzina.

– Pięćdziesiąt złotych.

– Pjincdzesõt zlotëch.

– A búten též jidze vëridovac? Vedlõ strõdú přejachac?

– Pyta się, czy po plaży może pojeździć.

– Po plaży też można. Albo na maneżu. A kiedy on by chciał?

– Jo, to sã dá. A kjej?

– Na vjitro pôrénë bë šlo sã ûgadac?

– Pyta się, czy jutro rano można.

Tak më pô kjile mënútach bëlë doma, a že dávno já jú njeridovál, dlá přebáčenjá so všëtkjéwo já sã ûgádál na manež. Drëgjéwo dnja já tam pôtkál jinstruktorkã, chtërna sã pôkázaa bëc jinõ bjalkõ. Pô párã mënútach v sodle takõ gádkã třimaa:

– Ale mam prośbę. Możesz mówić po polsku? Nie rozumiem cię, kiedy mówisz po kaszubsku.

– To škôda. Ty nie stąd?

– Jestem z Sopotu. Nigdy się nie nauczyłam po kaszubsku.

– A warto znac, w końcu robôtã masz na Kaszubach.

– Nie na Kaszubach, tylko na Pomorzu.

– Kaszuby to též Pomorze.

Málčenjé.

– Mam do ciebie jeszcze jedną prośbę, mógłbyś nie mówić “jo”?

– Już nie przesadzaj, jesteś z Sopotu, nie udawaj, że nie rozumiesz!

– Mam łatwość do języków, znam angielski, ale kaszubskiego nigdy się nie nauczę.

– We can switch to English as well.

Málčenjé.

– Mam propozycję. Jeśli ty nauczysz się polskiego, to ja się nauczę kaszubskiego.

– Zgoda!

Naûčëla sã abô njé? Njevjém, ale mje takjé situacëje ûčõ vjele. Že je várt njepôddavac kašëbskjéwo v pûbličnim rëmje, njepôddavac šoséwo, krómóv, bilietovëch kasóv. Že njima cvëkú sã sromac jic v króm ë zrobjic spravûnkji pô kašëbskú. Ôsoblëvje ve vsi, v chtërni ješ před párãdzesõt latami njicht navet njegádál pô pôlaskú. Kôžden ôtvjédzá ôb jeden mjesõc kjile, kjilenásce róžnëch krómóv, mjijámë sã na tëch jistnëch banofach, v tëch jistnëch centrach. Chôcá ë 300 dzirskjich lëdzi móže pôdnjesc ve Třëgardze ë ôkôlëci pôčëcé, že pô právdze žëjemë v dvajãzëkôvim rëmje.

Njimjál jem klopôtú pô kašëbskú ôbštelovac so pálnjé na kôscérskjim rënkú, kûpjic knižkã v knigarnji, ôdovjedzec sã ôt mlodéwo dzévčëca chdze nalézã náblëžšõ bankmašinã v Krokôvje čë nabëc šnekã ve Chvaščënje, Vejrovje bõdz Pjervôšënje. Procëmno, náčãstnjé to sã pôtikalo z zajinteresovanjim ë ûsmjéchã.

Jak řeče pôlaskjé přislovjé, “nasz klient, nasz pan”. Njicht tak nještáltëje rënkú jak kûpc. Teoretičnje njepřestáni kóntakt z kašëbskjim jãzëkã móže bëc přëčënõ tewo, že pôdjimcovje začnõ mjec za svój atut dëbeltjãzëkôvé reklamë abô mjenjé ve fyrmje robôtnjika, co rozmjeje ôbslëžëc kûpca pô kašëbskú. Várt je sã ó tim dokônac. Ë správdzëc jak barzo kašëbskji je akceptováni v codnjovim žëcim. Dalek ôt škôlové lavë, kônferencëje, lëtrackjéwo pôtkanjá, staren gazétë.